Tekst

Mahatma Gandhi die de Zoutmars aanvoerde. Dat beeld had zich in het hoofd van beeldhouwer Karel Gomes vastgezet. En zo heeft hij deze belangrijke Indiaase politicus en voorvechter van de onafhankelijkheid dan ook weergegeven. Het Gandhi-monument toont de kleine, tengere Hindostaan lopend op blote voeten, gehuld in een eenvoudige doek en met zijn stok in de rechterhand. Zo leidde hij in 1930 de vreedzame protestmars tegen het monopolie van de Britten op de zoutwinning. Werkend in een naturalistische stijl is Gomes erin geslaagd zowel het uiterlijk als het innerlijk van Gandhi uit te beelden. Gomes’ Gandhi met zijn vastberaden tred straalt de enorme geestkracht uit waarmee hij veel van zijn idealen verwezenlijkte.

In 2004 werd het Gandhimonument op het Hobbemaplein onthuld, samen met het Nationaal Hindostaans Immigratiemonument. Beide gedenktekens zijn een geschenk van het Sarnámi Instituut Nederland aan de gemeente Den Haag. De monumenten zijn opgericht ter herinnering aan twee belangrijke momenten uit de Hindostaanse immigratiegeschiedenis. Namelijk dat kort na 1870 de eerste groepen Hindostaanse contractarbeiders in India, het toenmalige Brits-Indië, werden geronseld om op Surinaamse plantages te werken. En dat rond de onafhankelijkheid van Suriname in 1975 veel nakomelingen van deze arbeiders naar Nederland kwamen. De meesten daarvan vestigden zich in de Haagse regio.

Het Immigratiemonument verbeeldt de immigratie op een anekdotische manier. Het bronzen standbeeld van Gandhi heeft een symbolische betekenis. Gandhi geldt als grote inspirator voor veel Hindostanen, hier en in Suriname. Vasthoudend aan de kernwaarden ‘geweldloosheid’, ‘waarheid’ en ‘solidariteit’, die Gandhi streng naleefde, zagen Hindoestanen kans te aarden in een nieuwe omgeving met behoud van de eigen culturele identiteit. Op het monument staan dan ook Gandhi’s woorden: ‘Ik wil dat alle culturen van alle landen zo vrij mogelijk door mijn huis waaien. Maar ik weiger van mijn voeten geblazen te worden, door welke dan ook.’