Gegevens kunstwerk

Titel

Zonnewijzer

Kunstenaar

Petra de Jong

Jaar

1979

Materiaal

hout

Afmetingen

doorsnede 600 cm

Locatie kunstwerk

Adres

Molenbrink, Den Haag

Stadsdeel

Loosduinen

GPS gegevens

52.049929801167, 4.235956612422 Bekijk op plattegrond

Omschrijving kunstwerk

Tekst

Soms ontstaat er commotie rond een kunstwerk. Dat overkwam beeldhouwer Petra de Jong. Haar ‘Zonnewijzer’ uit 1979 vertoonde opvallende gelijkenis met een zonnewijzer van de Duitser Heinz Schumacher in München. Tot die conclusie kwam een zonnewijzerdeskundige uit Delft. De Jong verweerde zich in de Haagsche Courant van 28 februari 1979 als volgt: ‘Ik ken de boeken van Schumacher natuurlijk. De zonnewijzer in München ken ik ook. Maar die heb ik niet overgetekend. Neen, ik heb hem wezenlijk veranderd […].’

De Jong moest de uurstenen of liever gezegd uurbalken (want de zonnewijzer aan de Molenbrink in Den Haag is uitgevoerd in hardhout) anders situeren voor een juiste weergave van de tijd. München ligt immers zuidelijker en oostelijker dan Den Haag. Bovendien voegde zij balken toe voor de nachtelijke uren. Niet om de tijd in het donker te kunnen lezen (de zon schijnt dan immers niet), maar om het accent te leggen op de cirkelvorm van de wijzer.

Met de geometrische vormgeving refereert De Jong aan de ronde molen en aan de wieken die een cirkel beschrijven als ze draaien. Ze heeft de wijzer primair bedoeld als ruimtelijk voorwerp en als speelobject voor kinderen. Overigens functioneert haar kunstwerk uitstekend als zonnewijzer. Zodra de zon loodrecht boven de grootste balk of schaduwbalk (waarop behalve de plaatsaanduiding ‘Den Haag’ het Romeinse cijfer twaalf is vermeld) staat, is het twaalf uur in de residentie. Valt de schaduw van de schaduwbalk op bijvoorbeeld de balk met de Romeinse één en de plaatsnaam ‘Lissabon’ erop, dan is het één uur in de hofstad en twaalf uur in Lissabon.

De zonnewijzer is één van de vele monumentale ontwerpen die De Jong uitvoerde in abstract geometrische stijl. Behalve objecten voor de openbare ruimte schildert en tekent ze en maakt zij wand- en vloerschilderingen, mozaïeken en glasapplicaties.

Sluiten