Tekst

Met banen donker- en lichtgrijs steen is op de kopse gevel van de voormalige Zuiderpark-HBS een ruimte geschetst waarin blauwe vlakken als vensters opdoemen. Mensfiguren lijken er door naar buiten te kijken. Dit mozaïek vervaardigde Jeroen Voskuyl in 1957 voor het – destijds – nieuwe schoolgebouw.

Voskuyl leerde de beginselen van het vak aan de Kunstnijverheidsschool Kunstbeoefening in Arnhem. Daarna studeerde hij in 1933 verder aan de Rijksakademie in Amsterdam. Daar kreeg hij les van de invloedrijke kunstenaar Heinrich Campendonk (1889-1957). Deze professor bracht hem de liefde voor monumentale kunst bij. Via Campendonk verkreeg Voskuyl de opdracht om werk in te zenden voor de tentoonstelling van religieuze kunst tijdens de Wereldtentoonstelling in 1937 in Parijs. Voor zijn mozaïek ontving hij destijds de Zilveren Medaille. Er volgden nog meer opdrachten voor monumentaal werk.

Monumentaal of vrij werk, Voskuyls voorkeur ging uit naar landschappen en figuurstukken, vaak met een mythologisch verhaal als basis. Tot het eind van de jaren veertig waren zijn voorstellingen complex, overladen en figuratief. Kleur gebruikte hij spaarzaam. Dat veranderde tegen 1950. Toen werd kleur een zelfstandig beeldend element en werden de voorstellingen rustiger: slechts enkele objecten plaatste hij in een duidelijke ruimte.

Dat is ook te zien in het mozaïek voor de voormalige Haagse HBS. Waarschijnlijk kwam dit kunstwerk in nauw overleg met architect S. Schamhart (1919-2007) tot stand. Vooral de wijze waarop de benodigde ventilatieroosters als natuurlijk element in de voorstelling zijn opgenomen, wijst daarop. De diagonale lijnen en de ladders in de compositie en zeker de gele, taps toelopende band tegels zorgen voor dynamiek. De voorstelling verwijst naar de wederopbouw en het belang van onderwijs. Door dit alles is dit mozaïek een typisch voorbeeld van wederopbouwkunst.