Tekst

Om zichzelf te typeren zei beeldhouwer Gra Rueb ooit: ‘niet de kunstenares van den Droom, maar de mensch van de Daad, de arbeidster.’ Zij zag haar kunst dus niet als iets verhevens, maar gewoon als werk. Rueb werkte in verschillende materialen zoals hout, brons, steen en keramiek. Zij maakte borstbeelden, plaquettes, penningen en monumenten, en niet in de laatste plaats veel dierfiguren. Daarin legde ze een voorkeur aan de dag voor de Hollandse natuur. Gewoon mussen en mezen, katten en honden, herten, paarden, vissen en kikkers. En zo nu en dan een aapje of een kameleon.

Deze uitheemse dieren bewijzen dat Rueb ook exotische onderwerpen ter hand nam. Een constatering die eveneens opgaat voor de vier reliëfs aan de Javabrug bij de Koningskade. ‘Rijst, thee, koffie en suiker’ uit 1939 zijn thema’s die verwijzen naar de speciale band die Den Haag had met Indonesië, toen nog Nederlands-Indië. De hofstad was namelijk tijdens en direct na de koloniale periode dé plek waar Indiëgangers zich vestigden. Het kunstwerk riep ongetwijfeld herinneringen op aan hoe het daar was.

De eigenlijke functie van de brugreliëfs was overigens uitleg te geven over het verloop van teelt, oogst en transport van Javaanse producten. We zien koffiepluksters bonen oogsten, een boer de natte rijstvelden ploegen met ossen, landarbeiders suikerrietstengels snijden en transporteren en we zien theepluksters werken met manden op hun rug.

Rueb beeldde mensen, dieren en planten uit in een gestileerde stijl, gangbaar in die tijd. Ze vereenvoudigde de natuur door de uitwerking van details te beperken. En altijd bestudeerde ze haar onderwerpen lang en intensief. Getuige de reliëfs heeft ze dat hier ook gedaan. Zelf is Rueb nooit in Nederlands-Indië geweest, maar – zoals dat toen ging – zal ze zich gebaseerd hebben op beschrijvingen, foto’s en prenten.