Tekst

Sommigen gaven het kunstwerk bij de onthulling in de Haagse rosse buurt in 1986 nog geen 24 uur. De reacties liepen uiteen van ‘prachtig’ tot ‘rot toch op met dat ding’. Uiteindelijk mocht het zestien jaar lang op de hoek Hunsestraat/Geleenstraat staan. De alarmcel, voorzien van donkerrode draperieën en in het midden de buste van Stalin, voor zich een haring, naast zich een kitscherig schemerlampje, gaf zich in 2002 gewonnen. Zwaar gehavend verliet het kunstwerk het strijdtoneel. De gemeente ontfermde zich over de alarmcel van het internationaal vermaarde Russische kunstenaarsduo Vitali Komar en Alexander Melamid, dat sinds 1977 in New York woont.

In het Rotterdams Dagblad van 3 augustus 2002 zegt Roel Arkesteijn, destijds conservator van het GEM museum voor actuele kunst: ‘Het beeld is uniek en heeft vele betekenissen. Het zou zonde zijn als het zou verdwijnen, en die dreiging was er.’ Samen met de gemeente beijverde hij zich voor renovatie en herplaatsing. Even voorbij het Haags Gemeentemuseum, het GEM/Fotomuseum Den Haag staat de alarmcel nu achter de bushalte ‘Statenplein’ in de keurige Staatsliedenbuurt.

Zoals vaker het geval bij verplaatste beelden, is de oorspronkelijke context verloren gegaan. De kunstenaars hadden de Geleenstraat zorgvuldig uitgekozen, omdat ze dit de mooiste straat van Den Haag vonden en de plek toepasselijk was. Stalin (1879-1953) verzamelde volgens de kunstenaars erotische prentkunst, om de erotiek, niet om de kunst. Verder waren ze opgetogen over de Haringkoning om de hoek. Zo kon Stalin, die dol was op haring, iedere dag een verse krijgen. Het is duidelijk; met het beeld drijven Komar en Melamid de spot met de oud-dictator, maar niet zonder een serieuze ondertoon die de relatie tussen seks en macht en politiek en prostitutie blootlegt.