Tekst

‘Weile meer Sinti & Roma ham’ (Omdat wij Sinti en Roma zijn) ‘Opdat zij nooit zullen worden vergeten’

Veertien mei 1944: een zwarte dag voor de Roma en Sinti die in de hofstad woonden. Bij de razzia’s die dag werden 81 van hen opgepakt, een dag later nog vier. Alle 85 zijn naar Westerbork getransporteerd. Drie dagen later werden ze op transport gezet naar Auschwitz, waar het merendeel van hen omkwam in de gaskamers.
Al in 1990 was er op initiatief van een Roma-vereniging een bronzen plaquette gemaakt ter nagedachtenis aan de Roma-slachtoffers van het nazi-regime. Die plaquette was op 4 mei van dat jaar onthuld en bevond zich in de toegangspoort naar het hofje aan de Bilderdijkstraat. Daar woonde de familie Berger, een van de achttien gedeporteerde gezinnen. Een paar jaar later is dat hofje grotendeels afgebroken en daarmee werd de plaquette onzichtbaar en ontoegankelijk. Daarna heeft de plaquette enige jaren aan de gevel van de voormalige openbare bibliotheek gehangen vlakbij het hofje. Buurtbewoners en andere betrokkenen vonden dat echter geen permanente oplossing en richtten een comité op voor een beter Roma-monument.
Dat monument bevindt zich inmiddels op het pleintje aan de Vondelstraat tegenover het voormalige hofje. Het is uiteindelijk onthuld op 27 maart 2006 door toenmalig burgemeester Deetman samen met twee nabestaanden. Het monument bestaat uit een kubus met daarop aan de voorzijde de eerdere plaquette. De maker daarvan is een Amsterdamse kunstenaar geweest wiens naam niet bekend is. Het ontwerp van de rest van het monument is afkomstig van Jan Brouwer van het gelijknamige architectenbureau in Den Haag. Aan de tekst van de eerdere plaquette zijn nieuwe teksten toegevoegd alsook de namen van alle 85 gedeporteerden.
Ter hoogte van het voormalige hofje is een tekstbord aangebracht met een verwijzing naar het monument aan de overkant van de straat.