Tekst

Geen hooghartige blik in de verte, wapengekletter of ander machtsvertoon. De ruiterstandbeelden van de Italiaanse beeldhouwer Marino Marini zijn abstracter en hebben iets persoonlijks en menselijks. De anonieme berijders proberen eerder greep te krijgen op de vaak onstuimige paarden, zoals de mens ook het leven onder controle probeert te houden. De wereldberoemde kunstenaar staat bekend om zijn vernieuwing van de ruiterstandbeeldtraditie. Die vernieuwing valt ook af te lezen aan ‘Paard en Ruiter’, het ruim 4 meter hoge bronzen beeld dat in het gras in de naoorlogse wijk Bouwlust vertoeft.

Begin jaren vijftig had de gemeente Den Haag besloten over te gaan tot de aankoop van enkele beelden van internationaal gerenommeerde beeldhouwers. Marini was de eerste in deze reeks. Het totale budget voor beeldende kunst (30.000,- gulden) van Bouwlust is destijds in één keer aan de opdracht voor Marini besteed. De precieze plek is in overleg met hem gekozen. Dat gebeurde op basis van een maquette, want de wijk zelf was toen nog in aanbouw.

Eenmaal in mei 1959 onthuld waren de kritieken niet van de lucht. De pers beschreef het voor die tijd tamelijk abstracte beeld als ‘gedrocht’ en ‘gymnastiekbok’. Desondanks bleken omwonenden zich snel aan de sculptuur te hechten, want toen het beeld in 1966 werd weggetakeld om tijdelijk op de tentoonstelling Sonsbeek een rol te vervullen, rees de verontwaardigde vraag waarom het paard met zijn berijder weggehaald werd. Eenzelfde soort protest ontstond begin jaren negentig toen het park aan renovatie toe was. Te hoog geworden bomen onttrokken Marini’s sculptuur bijna aan het oog. Daarom was er sprake van het weghalen van het beeld. Gezien de protesten heeft ontwerper Johan Zorgman het beeld van Marini uiteindelijk tot uitgangspunt voor het nieuwe park gemaakt. Sinds de winter van ‘95/’96 siert een opgeknapte ‘Paard en ruiter’ het vernieuwde groen.