Tekst

Tijdens haar leven ontstond herhaaldelijk commotie over de vraag of zij wél of níet tot de Cobragroep behoorde. Zelf claimde Lotti van der Gaag volhardend dat zij Cobra-kunstenaar was, maar mannenbroeders als Corneille ontkenden dat met minstens evenveel vasthoudendheid. Hoe dan ook, dat zij er stevig op los experimenteerde en werkte in de vernieuwingsgeest van Cobra, staat wel vast. Ze kreeg les van Zadkine en deelde in haar Parijse jaren de armoede met Appel en Corneille. Hoewel haar werk niet of nauwelijks vertegenwoordigd was tijdens grote Cobratentoonstellingen, wordt het algemeen erkend als ‘aan Cobra gerelateerde’ kunst.

Het beeld ‘Ornitopus’ dat sinds 1966 in het plantsoen achter de flats aan de Dedemsvaartweg staat, valt op door de ruwe contouren. Het roept associaties op met dierlijke of plantaardige wezens. Het Griekse woord ‘ornitopus’ betekent letterlijk ‘vogelpoot’. Het is niet moeilijk om je daar iets bij voor te stellen. De grillige uitsteeksels spreken voor zich.

Het onderwerp van dit beeld sluit aan bij het andere werk (beelden, schilderijen, gouaches) van Van der Gaag. Vanaf het begin van haar carrière richtte ze zich op een fantasiewereld die wordt bewoond door buitenissige plantensoorten, enge spoken, geestverschijningen, monsters en andere vreemdsoortige wezens met merkwaardige namen als dreefdier, kijkbeest of nachtvleer.

Voorkeur voor een surrealistische sfeer is Van der Gaag zeker niet vreemd. Haar beelden spreken direct tot de verbeelding. In zijn boek ‘Beeldhouwkunst van deze eeuw’ (1955) prees de gerenommeerde kunsthistoricus A.M. Hammacher (1897-2002) haar werk om de levendige spanning die het uitstraalt. Levendigheid en spanning zijn inderdaad de kenmerken die het meest in het oog springen bij het veelvormige beeld ‘Ornitopus’ dat veel meer is dan de simpele verbeelding van een vogelpoot. De karakteristieke sokkel heeft Van der Gaag samen met collegabeeldhouwer Rudi Rooijackers vervaardigd.