Gegevens kunstwerk

Titel

Monument Waalsdorpervlakte

Kunstenaar

Onbekende maker

Jaar

1946

Materiaal

brons, beton

Locatie kunstwerk

Adres

Waalsdorpervlakte, Den Haag

Stadsdeel

Scheveningen

GPS gegevens

52.1157359, 4.3363393 Bekijk op plattegrond

Omschrijving kunstwerk

Tekst

Geen hoogwaardigheidsbekleders in functie, geen officiële delegaties, geen speeches. De meesten kennen de dodenherdenking op 4 mei op de Waalsdorpervlakte als een ingetogen, waardig gebeuren. Aan de stille tocht naar het eenvoudige monument met de vier bronzen kruisen nemen jaarlijks een paar duizend mensen deel. Alleen het sonore luiden van de Bourdonklok doorbreekt de stilte.

In het duingebied tussen Den Haag en Wassenaar fusilleerden de Nazi’s in de oorlogsjaren 1940-1945 tussen de 250 en 280 personen, waaronder veel verzetsstrijders. 215 van hen werden vanuit het nabijgelegen ‘Oranjehotel’, de Scheveningse strafgevangenis, naar de Waalsdorpervlakte gevoerd.

Ter nagedachtenis aan allen die er stierven, namen op 3 mei 1946 30.000 personen deel aan de eerste stille tocht. Het organiserend comité had vier ruw houten kruisen in een goed toegankelijke duinpan opgericht. Hier konden de aanwezigen bloemen leggen om de doden te eren. De vier kruisen stonden vlakbij de werkelijke fusilladeplaats, die eveneens met een kruis werd gemarkeerd. In het duin waar 38 willekeurige Haagse burgers werden gefusilleerd, was een zesde kruis geplaatst. Deze executie was een represaille tegen de aanslag op de hoge SS-er Hans Rauter. Alle kruisen kregen later een laag brons en een betonnen voet, waarmee ze in het zand werden verankerd. De aanvraag voor het plaatsen een gedenksteen werd in maart 1947 ingediend.

Anno 2008 bestaat het monument uit een lange, lage betonnen rand met in het midden de jaartallen 1940-1945. Links van de rand staat op een stenen plaat: ‘Hier brachten vele landgenoten het offer van hun leven voor uw vrijheid. Betreed deze plaats met gepaste eerbied.’ Achter de rand staan vier bronzen kruisen, replica’s van de oorspronkelijke kruisen. Deze oorspronkelijke exemplaren en de andere twee kruisen, die ook zijn vervangen door bronzen replica’s, zijn overgedragen aan het Fries Verzetsmuseum te Leeuwarden.

Sluiten