Tekst

De stilte daalt op je neer zodra je het monumentale klassieke hek doorgaat dat zich bevindt op de kruising van de Duinstraat en de Prins Willemstraat in Scheveningen. Aan het eind van een omhooglopend pad kom je nog een monumentale poort tegen. Deze geeft toegang tot de oudste particuliere buitenbegraafplaats van Nederland: Ter Navolging (1780).

De tweede poort is duidelijk veel moderner dan de begraafplaats zelf. Hij is begin jaren negentig gemaakt door beeldend kunstenaar Leontine Lieffering voor de Bocht van Guinee. Stroom Den Haag organiseerde dit project tussen 1992 en 1994. Destijds kregen tien Haagse kunstenaars de uitnodiging om een voorstel te doen voor een kunstwerk in de openbare ruimte in de stad. Doel was om een verzameling betekenisvolle plekken te creëren waaraan individuele en collectieve gebeurtenissen, geschiedenissen en gevoelens zijn verbonden.Lieffering koos uiteindelijk voor deze bijzondere begraafplaats.

De lichtgrijze stalen buizen van het hekwerk van haar poort laten sterk vereenvoudigde perspectieftekeningen van architectuur zien. Behalve bogen vallen er ook zuilen en muren te ontdekken. In de grote cirkel in het midden van de poort heeft Lieffering glas aangebracht waarop ze in zwart foto’s van architectuurfragmenten uit Den Haag heeft geprint. Die fragmenten zijn even zo vaak van historische gebouwen als van infrastructuur (een elektriciteitshuisje).

Veel van Liefferings monumentale, vaak tijdelijke installaties lijken op tekeningen in de ruimte. Op zorgvuldig uitgekozen locaties doet zij met eenvoudige middelen een ingreep. Haar werk reageert doorgaans op locaties, gebouwen en structuren en legt zo bijna ongemerkt oude herinneringen en verhalen van die plek bloot. Niet voor niets draagt dit hekwerk de titel Loci e Imagine (plekken en beelden). Met deze toegangspoort heeft zij de werking van geschiedenis bijna tastbaar verbeeld. Een begraafplaats is immers bij uitstek een plaats waar de geschiedenis van de stad zich bevindt.