Tekst

Een groot maskerachtig gezicht. Om precies te zijn een fragment. Van brons met een donkergroen oppervlak. Dat valt op, zo bovenop een blanke duintop. Dat was ook de bedoeling. Het beeld Light of the Moon van Igor Mitoraj moest bij plaatsing in 1994 de aandacht vestigen op het toen nieuwe, onzichtbare museum ‘Beelden aan Zee’ eronder. Het duidt overigens niet alleen de plek aan. Het legt ook uit waar het museum over gaat: moderne en hedendaagse (inter)nationale beeldhouwkunst met als thema het mensbeeld in al z’n facetten.

Omgeven door zand en helmgras werkt de monumentale sculptuur van de Pools-Duitse beeldhouwer Mitoraj vervreemdend. Het zou om een vondst uit de klassieke oudheid kunnen gaan. Maar bij nadere beschouwing wordt duidelijk dat de beeld modern is. De maat van het masker en de klassieke perfectie zijn uitvergroot, de fragmentatie is niet toevallig maar zorgvuldig gekozen. Geïnspireerd door beelden uit de oudheid, geeft Mitoraj een geheel eigen invulling aan de schoonheidsidealen van toen.

Ook voegt hij aftakeling en veroudering toe. Zo lijkt Light of the Moon beschadigd te zijn. Van een compleet gezicht resteren alleen ogen, neus en mond. Andere van zijn beelden hebben een verbrokkeld oppervlak alsof ze onderhevig waren aan een langdurig verouderingsproces. En er zijn gezwachtelde koppen van marmer en brons. Hiermee verwijst de kunstenaar naar het menselijk lijden en zijn eigen jeugd. Hij werd geboren in de Tweede Wereldoorlog in Dresden en overleefde als baby ternauwernood een bombardement op de stad.

Misschien sluipt daarom regelmatig melancholie en verstilling in zijn werk. Gesloten ogen domineren een gezicht. Een krijger laat zijn hoofd hangen. Een omgevallen tors, soms met een gravering of met een uitsparing waarin een klein beeld is geplaatst, een hand omvat een enkel met voet; de fragmenten van een lichaam. Alsof hij zeggen wil: de mens is kwetsbaar.