Tekst

Het is beslist een uitzonderlijke weergave van een moment uit ‘De opwekking van Lazarus’. Volgens de officiële bijbeltekst zijn meestal zijn zusters Martha en Maria, en Jezus aanwezig. Maar de Amsterdamse beeldhouwer Carel Kneulman koos ervoor naast Lazarus een engel te plaatsen. Hij beeldde een liefdevol samenzijn uit en noemde zijn beeld ‘Lazarus leert opnieuw lopen’. Kneulman heeft de brons in amorfe vormen opgezet: rechts de in windselen gehulde Lazarus, links de engel, vermoedelijk aartsengel Gabriël, die Lazarus ondersteunt terwijl hij net uit de dood is herrezen.

Kneulman maakte dit beeld in 1982. Hij was toen al ruim twintig jaar een vooraanstaande vertegenwoordiger van de expressionistische beeldhouwkunst in Nederland. Hij bezigde een heftig expressionisme, waarin voor zowel sociale als religieuze thema’s ruimte was en waarin naast abstractie plaats was voor figuratie. Hij maakte bijvoorbeeld het ‘Lieverdje’, dat in 1959 op het Spui in Amsterdam werd onthuld. Het beeld symboliseerde de straatjongens, maar groeide uit tot symbool van een levendig, maar soms ook lastig en brutaal Amsterdam.

De figuratie stond bij Kneulman het experiment niet in de weg. Samen met beeldhouwers als Wessel Couzijn (1912-1984) en Shinkichi Tajiri (1923) vormde hij in 1959 korte tijd ‘De Groep Amsterdam’. Het was een kleine club van beeldhouwers die zich verbonden voelden in hun vernieuwende beeldtaal, waarvoor slechts in een selecte kring van verzamelaars en musea belangstelling was. Eind jaren zestig kwam er een bredere waardering voor hun kunst. Voor Kneulman volgden er grote opdrachten van overheidswege, zoals het ‘Monument Wind en Water’ in Veere. Het grote dynamische beeld lijkt te zijn opgebouwd uit twee in elkaar verstrengelde figuren, als een verticale winding van lichamen. Een dergelijke verstrengeling is eveneens waar te nemen in ‘Lazarus’ in het Westbroekpark. Alleen staan de figuren daar naast elkaar, en wel zo dicht dat ze versmelten.