Tekst

In het Zuiderpark staat sinds 1939 de ‘Kat’ van beeldhouwer Gra Rueb. Wijs, maar ook wat bozig door de diepe frons in het voorhoofd. Droomt hij voor zich uit of loert hij op een muis of een vogeltje? In ieder geval kijkt de flinke kater vanaf zijn sokkel naar de wandelaars in het park. De dikke staart heeft hij om de poten gekruld. Het lijkt alsof hij er elk ogenblik mee kan zwiepen, zoals katten doen wanneer ze doodstil zitten en zich concentreren op iets dat beweegt.

Rueb maakte vele diersculpturen. Maar niet uitsluitend. Ze vervaardigde ook portretbustes, penningen, tuinbeelden en monumenten. In Den Haag ligt het accent op de dierplastiek. Aan de Willem Lodewijklaan staat bijvoorbeeld een fors hert in brons van haar hand. En tien granieten dierentableaus van Rueb sieren de ‘Dierentuinbrug’. Ze werkte in een gestileerde, robuuste stijl. Met de sterke vereenvoudiging van vormen sluit ze aan bij het werk van beeldhouwers uit de eerste decennia van de 20e eeuw. In navolging van oudere kunstenaars als Joseph Mendes da Costa (1863-1939) en Johan Altorf (1876-1955) ontwikkelde ze een voorliefde voor dierfiguren.

Beeldhouwen, een fysiek zwaar beroep, werd een mannenvak geacht, maar Rueb wist dankzij vasthoudendheid en talent haar plaats in die mannenwereld te veroveren. In 1955 schrijft het ‘Utrechts Nieuwsblad’ nog – Rueb wordt dan zeventig – dat zij een van de weinige vrouwen in ons land is ‘die de sculptuur beoefenen’. Ze onderscheidde zich van haar collega’s door haar ‘zin voor humor’, zoals kunsthistoricus Cornelis Veth het omschrijft. De ‘Wijze kater’ in het Zuiderpark heeft dat zweempje humor waar Veth het over heeft. Want de frons maakt hem grappig, omdat het hem een menselijke uitdrukking geeft. Zo fungeert het dier als spiegel voor onze eigenaardigheden.