Tekst

Sinds 1967 staan ze voor NIB Capital aan de Carnegielaan. De drie grote, stenen mannen van beeldhouwer Niel Steenbergen. Lange jassen aan, twee met bolhoeden op, waarvan er één een hond en een map bij zich heeft. De derde, uitgerust met alpinopet en wandelstok, richt zich gebarend tot de man met de paraplu. De bank wilde met ‘Het gesprek’ uitdragen dat de klant er in een persoonlijk gesprek geholpen werd en niet aan een loket.

‘De overbodige franje moet eraf, als je de grote lijnen maar in het oog blijft houden,’ zei Steenbergen eens. Hij doelde niet specifiek op zijn beeldhouwkunst. Toch zou deze uitspraak direct van toepassing kunnen zijn op ‘Het gesprek’, waar geen enkele overbodige versiering aan zit. Het contrast tussen de sobere uitvoering en de levensechte dynamiek van de conversatie werkt vervreemdend. Zo komt ‘Het gesprek’ natuurgetrouw over, maar is het dat niet. Want de mannen hebben de onwerkelijke maat van ruim 2,5 meter. En hun jassen staan stijf om hun lichaam. Dit brengt een ironisch, bijna surrealistisch effect teweeg.

Steenbergen was een begenadigd beeldhouwer en penningsnijder. In 1938 won hij de prestigieuze Prix de Rome, een staatsprijs die veelbelovende jonge kunstenaars destijds in staat stelt in Rome klassieke kunst te bestuderen en zich verder te bekwamen. Na 1945 nam zijn carrière een vlucht. Naast wereldlijk werk, kreeg de diepgelovige Steenbergen veel kerkelijke opdrachten. Religieuze beelden en reliëfs, altaren, liturgische voorwerpen en kerkdecoraties maakte hij in gips, brons, hout en natuursteen. Tegelijkertijd ontwikkelde Steenbergen een geheel eigen stijl, die duidelijk laat zien dat de Romaanse kunst uit de middeleeuwen zijn inspiratiebron was. Zo ontstonden talloze beelden met kenmerkende amandelvormige ogen. ‘Het gesprek’ is anders, moderner van uitstraling, dan deze archaïsche sculpturen. Toch is het zeker zo markant en intrigerend.