Tekst

Op 20 augustus 1672 vond even buiten de Gevangenpoort een gruwelijke lynchpartij plaats. Daar werden de gebroeders Johan en Cornelis de Witt vermoord en gevild door een woedende menigte. De broers belichaamden de Republiek der Verenigde Nederlanden. Hun vijanden waren de Orangisten, de volgelingen van Willem van Oranje en zijn nazaten.
Deze historische gebeurtenis vormt het vertrekpunt voor het beeld dat Folkert de Jong voor ‘De Beeldengalerij’ maakte. De Jong is geïnteresseerd in geschiedenis en hoe ons collectieve (onder)bewustzijn werkt: ‘Dutch Mechanisms’. Voor hem bestaat er een directe link tussen de lynchpartij van toen en onze tijd nu. Machtsstrijd en populisme zijn ook vandaag de dag actueel. Het is net zo moeilijk om objectief inzicht te krijgen in de gebeurtenissen toen, als tegenwoordig een duidelijk beeld van onze eigen tijd te vormen. Denk aan de uiteenlopende ‘feiten’ die de verschillende media verspreiden. Evenmin is helder vast te stellen of de overlevering klopt dat de tong en de vinger van de gebroeders De Witt na de slachtpartij als trofee zijn meegenomen en later in de collectie van het Haags Historisch Museum terecht zijn gekomen.
Gefascineerd door die vinger en tong voegt De Jong een 3D-scan ervan toe aan zijn sculptuur met twee skeletten. Het is alsof de overblijfselen van de broers na de lynchpartij zo op de sokkel zijn neergezet. Bovendien verwijst de tong naar het spreken van de waarheid en de vinger naar het aanwijzen van een schuldige.
De meeste beelden van De Jong zijn uitgevoerd in kleurrijk synthetisch materiaal dat het groteske en wrange humor onderstreept. Dit buitenbeeld heeft hij echter gemaakt in traditioneel brons. Resultaat is een staaltje eigentijdse vergankelijkheidssymboliek die je bovendien laat nadenken over hoe jij met macht en populisme omgaat. Ben jij in staat om iemand ter dood te veroordelen? Zou jij iemand kunnen lynchen?