Tekst

Een bronzen turf van een meter hoog. Glimlachend kijkt het kleine, naakte ventje naar de vogel op zijn hand. Het gevederde vriendje slaat juist de vleugels uit om weg te vliegen. ‘David’ is gemaakt door Lancelot Samson in 1979. De titel doet vermoeden dat het gaat om de bijbelse David, die reus Goliath overwon met een steen uit zijn slinger. Hier dus wellicht afgebeeld als kind, onbevangen en onschuldig. Of heeft de geboren portrettist Samson gewoon een van zijn kinderen in brons vereeuwigd?

Als veertienjarige atelierschoonmaker begon Samson bij de invloedrijke Vlaamse beeldhouwer Albert Termote (1887-1978). Toen al maakte hij portretten. Zijn vader zei ooit tegen hem: ‘Vergeet nooit bij een portret in brons de klassieke traditie.’ Hij heeft goed naar zijn vader geluisterd. Denk maar eens aan Donatello’s (1386-1466) ‘David’ (1430-32), die net als de David van Samson wat schuin naar beneden kijkt. Het is die traditie van anatomische perfectie en het weergeven van dat ene intense moment, waarop Samson voortbouwt. Wat het is om personen te portretteren verwoordde Samson in Het Financieele Dagblad van 6 juli 1994: ‘Je wandelt door een landschap waar je nooit eerder geweest bent. Maar dan zie je zo’n voorhoofd en dan gaat er een geluksgevoel van schoonheid door je heen en dat vecht met de onzekerheid hoe je dat tot uitdrukking moet brengen. De grens tussen de binnen- en de buitenkant moet verdwijnen, […].’

Dat Samson erin slaagt die grens te slechten bewijzen zijn krachtige portretbustes van bekende Nederlanders als Willem Duisenberg, Bettine Vriesekoop en Harry Mulisch. De laatste gaf hij weer met gouden lauwerkrans. En dan is er nog die andere Samson, die zich uit in abstracte vormen, zoals hij al sinds de jaren zestig doet. Terwijl hij met zijn naturalistische koppen aansluit bij een traditie, zoekt hij in zijn vrije sculpturen naar mogelijkheden tot vernieuwing.