Buiten Beeld
Status
Tijdelijk
Categorie
In opslag
Sinds
01-12-2023
Toelichting
Sinds het laatste kwart van 2023 is de gemeente Den Haag bezig met het vervangen van de kademuur van de Houtzagerssingel. Uit voorzorg is een van de sculpturen weggehaald, die Albert Termote in 1939 speciaal voor de brug naar het Vaillantplein heeft gemaakt. Zijn Ram bevindt zich momenteel in de opslag. De Bok, Leeuw en Stier kunnen gewoon op hun plek blijven, die ondervinden van de werkzaamheden geen hinder. Uiteraard keert de Ram als alles klaar is weer terug. Dat zal niet op exact dezelfde plaats zijn. Dat heeft te maken met de nieuwe kademuur en hoe die staat ten opzichte van de brug. Desalniettemin is het viertal dieren dat de brug versiert straks weer helemaal compleet.
Gegevens kunstwerk
Titel
Bok, ram, leeuw en stier
Kunstenaar
Jaar
1939
Materiaal
natuursteen / graniet
Afmetingen
200 cm
Locatie kunstwerk
Adres
Vaillantplein, Den Haag
Stadsdeel
Centrum
GPS gegevens
52.0709371589, 4.3009538325062 Bekijk op plattegrond
Omschrijving kunstwerk
Tekst
‘Bok, ram, leeuw en stier’, deze vier dieren sieren sinds 1939 de uiteinden van brugleuningen bij het Vaillantplein. Ze zijn alle vier in liggende houding uitgebeeld. Een rustige pose, die de robuuste dieren iets zachtaardigs geeft. Naar verluidt symboliseren ze de sterrenbeelden steenbok, ram, leeuw en stier. Gemaakt door beeldhouwer Albert Termote, horen ze bij de twee grote ruiterbeelden op de leuningen in het midden van de brug, die hij ook vervaardigde.
De vier rustende dieren vormen een tegenwicht tegen de wild steigerende paarden met berijders op de brugleuningen. Verder valt aan ‘bok, ram, leeuw en stier’ de verwantschap in houding op met ‘ezel, koe, hert en paard’ van Dirk Bus uit 1931. De in Vlaanderen geboren Termote heeft deze diersculpturen aan de uiteinden van de brug aan de Lijnbaan zeker gekend, want hij woonde vanaf 1922 in Voorburg. Overigens heeft Termote de dieren naturalistischer en minder gestileerd weergegeven dan Bus.
In 1915 arriveerde Termote in Nederland en hij studeerde drie jaar in Amsterdam. Zijn artistieke praktijk zette hij in 1918 op in Volendam, om uiteindelijk van 1922 tot zijn dood in 1978 in Voorburg een vaste stek te vinden. Daar maakte hij talloze beelden, die in heel Nederland zijn geplaatst. Termotes carrière verliep glansrijk.
Vier jaar voor zijn overlijden kwam hij nog in het nieuws. Geholpen door zijn kleinzoon sloeg hij zijn gipsmodellen stuk om zijn atelier te ontruimen. ‘Als je ermee eindigt zit je met ontzettend veel werk dat weg moet. Het was wel eventjes vervelend, veertig jaar zat ik daar. Al die grote dingen heb ik daar gemaakt. De modellen zijn stukgeslagen of weggegeven,’ zegt de 85-jarige beeldhouwer in het NRC van 5 augustus 1972. Hij vond de modellen niet meer van belang. De definitieve beelden staan immers door het hele land.