Tekst

Wie ben ik dat ik dit mag doen?

Koningin Juliana 1990-2004

Hoe maak je een gedenkteken voor een koningin die eigenlijk net zo gewoon als het volk wilde zijn? Dat was de grote vraag voor kunstinstelling Stroom Den Haag en de adviescommissie die de oprichting van een monument voor Koningin Juliana (30 april 1990 – 20 maart 2004) begeleidden. Een jaar na haar overlijden besloot de Haagse gemeenteraad tot een standbeeld of monument ter ere van deze vorstin. Initiatiefnemer was gemeenteraadslid Adri Kaland (CDA).

De commissie wilde geen standbeeld oprichten zoals dat in het verleden gebeurde. Ze dachten meer aan een beeld waarin de menselijke kant van Juliana naar voren komt. Een kunstwerk dat de herinnering aan deze ‘gewone’ koningin levend zou houden. Uit vier schetsvoorstellen is dat van Ingrid Mol gekozen. Haar ontwerp is gebaseerd op zwartwit foto’s van werkbezoeken die Juliana in de jaren zestig aflegde. Op een ovale sokkel staat Juliana tussen twee mannen en een vrouw aandachtig te luisteren. Allemaal zijn ze meer dan levensgroot.

Met dit gedenkteken wil de kunstenaar Koningin Juliana verbeelden als maatschappelijk betrokken vorst, koningin tegen wil en dank, moeder van het volk. Heel iets anders dan de krijgshaftige ruiterstandbeelden van Willem van Oranje (Noordeinde) en Willem II (Hofvijver) of de vorstelijke Emma (Jozef Israëlplein) Zo geeft elke tijd op zijn eigen manier vorm aan het beeld dat wij van een vorst hebben.

Beeldhouwer Ingrid Mol is geen onbekende in het Haagse circuit. Zij had al eerder beelden in de stad gerealiseerd zoals ruim 90 keramische vogelkoppen van De Vogelclub (2005-2008) op huizen in Vinexwijk Ypenburg en Binnenstadgoden (2014) als onderdeel van De Beeldengalerij in het centrum van de stad. In tegenstelling tot de rest van Mols oeuvre heeft zij deze beeldengroep in lichte grijstinten uitgevoerd. Zoals op de zwart-witfoto’s.

Bij Mol spelen haar kleurrijke figuren meestal een rol in een verhaal dat vaak ook in boekvorm bij het project verschijnt. Zo ook bij de beeldengroep. Het Monument is een avontuur over Koningin Juliana en de zoektocht naar het ultieme gedenkteken. Tekeningen zijn van de eerste Haagse stadstekenaar Babette Wagenvoort en het boekontwerp is van Studio Renate Boere.